CASE STUDY: Waterloo gemeenschapsopbouw pionier van Wallonië met Hoplr
In 6 maanden registreerden ruim 2.280 huishoudens (21%) zich voor één van de 6 Hoplr-buurten die begin januari 2020 werden gelanceerd in Waterloo. Buren plaatsen gemiddeld 72 buurtberichten en 639 reacties per week, wat intussen neerkomt op een totaal van meer dan 50.000 interacties. 81% van de geregistreerde huishoudens gebruikt Hoplr minstens één keer per week.
In dit artikel lees je:
- wat gemeente Waterloo met Hoplr wil bereiken
- hoe de lancering in samenwerking met Hoplr verloopt
- wat de resultaten waren na 6 maanden
- hoe gemeente Waterloo Hoplr inzet om de gemeenschap te mobiliseren
1. De doelstellingen van gemeente Waterloo
De ambitie van gemeente Waterloo voor de lancering van Hoplr is tweevoudig.
- Gemeente Waterloo wil nauwer met haar lokale gemeenschappen in verbinding staan. Enerzijds om relevante informatie met de burger te delen en anderzijds om in te zetten op burgerparticipatie. Het Service Dashboard biedt gemeenten bovendien heel wat geanonimiseerde en geaggregeerde data waarmee ze snel trends en problemen in de buurten kunnen oppikken.
- Wat de gemeente echter helemaal enthousiast maakte, waren Hoplrs mogelijkheden met betrekking tot gemeenschapsopbouw. Door buren digitaal te verenigen en fysieke ontmoetingen te stimuleren, verhogen we het gemeenschapsgevoel en de betrokkenheid.
2. Hoe worden de buurten gelanceerd?
Gemeente Waterloo schreef voor deze opdracht een openbare aanbesteding uit. Na de toekenning aan Hoplr, ging ons team vrijwel meteen aan de slag. Van het uittekenen van de buurten tot de promotie van het digitaal buurtnetwerk; we laten niets aan het toeval over.
Stap 1: Buurten uittekenen
- In samenspraak met het bestuur hebben we het grondgebied verdeeld in 6 buurten. Een ideale buurt bestaat uit 1.000 tot 4.000 huishoudens en komt vaak overeen met een stadscentrum, een dorp, een woonwijk,… We baseren ons zoveel als mogelijk op de reeds bestaande gemeenschappen.
- Vervolgens stellen we een uitnodigingsbrief met het logo van de gemeente op. Deze brief bevat een buurtcode die ervoor zorgt dat burgers snel in de juiste Hoplr-buurt terecht komen. Hoplr ontzorgt de gemeente ook wat betreft het printen en verdelen van deze uitnodigingsbrieven.
Blauw – organische login zonder code
Stap 2: Uitnodigingen verdelen
De timing van de distributie is essentieel. In het geval van gemeente Waterloo hebben we gewacht tot de gemeentelijke krant een artikel over de komst van Hoplr publiceerde.
Drie dagen later ging onze distributiepartner van start. Door even te wachten, schreef al een aantal burgers zich in (dit is ook zonder buurtcode mogelijk). Dit gaf alvast blijk van enthousiasme en zorgde er bovendien voor dat er over Hoplr gepraat werd. Zo waren de herkenning en het vertrouwen groter, tegen de tijd dat de brieven in de bussen belandden.
Stap 3: Infosessie voor burgers
In samenwerking met de gemeente organiseerden we een informatiesessie voor de burger. Daarin legde onze Gaële uit hoe Hoplr werkt, wat de huisregels zijn, maar bovenal stond ze de inwoners te woord voor al hun vragen. Zo wilde een burger weten hoe we persoonsgegevens verwerken.
De infosessie in Waterloo trok een honderdtal mensen aan. We wisselden gedurende 2 uur vragen en ideeën uit in een gemoedelijke sfeer.
Stap 4: Service Dashboard gebruiken
Tijdens een infosessie laten we de kneepjes van het Service Dashboard (voor werknemers van de gemeente) zien.
We beginnen met een eerste statusupdate over de Hoplr-buurten (hoeveel huishoudens zijn geregistreerd, hoe actief zijn ze op het netwerk, hoe wordt het netwerk gebruikt,…).
Vervolgens laten we de verschillende modules van het Service Dashboard zien en hoe je ze kunt gebruiken voor inclusie en buurtzorg, buurtgerichte communicatie en burgerparticipatie. Deze drie pijlers worden elk ondersteund door een expert bij Hoplr die op vraag van de gemeente kan worden ingezet.
Ten slotte zullen we je inspireren met enkele communicatievoorbeelden uit andere steden en je op weg helpen met een eerste bericht om in de aangesloten Hoplr-buurten te posten.
3. De resultaten van het gebruik van Hoplr in Waterloo
Na 6 maanden hadden zich 2.280 huishoudens uit Waterloo geregistreerd, wat neerkomt op 21%. Gemiddeld registreren zich maandelijks nog 100 huishoudens, wat een aanhoudende organische groei aantoont.
Interacties tussen burgers
Burgers hebben sinds de lancering 5.600 berichten geplaatst. Wekelijks verschijnen er nog zo’n 100 buurtberichten en 660 reacties. 81% van de gebruikers logt minstens één keer per week in. 73% heeft actief bijgedragen aan het gesprek, terwijl anderen tot nu toe enkel hebben gevolgd. Hoplr heeft meer dan 50.000 interacties tussen de inwoners van Waterloo gegenereerd. Dit komt neer op gemiddeld 22 interacties per huishouden.
De buurtberichten gaan vaak over circulaire economie, maar ook over natuur en duurzaamheid, en mobiliteit. De meest besproken thema’s verschillen echter lichtjes per wijk. Ons Service Dashboard maakt gebruik van artificiële intelligentie (AI) om het onderwerp van elk bericht te bepalen. De gemeente Waterloo kan dus veel relevante data verzamelen, zonder ooit toegang te krijgen tot de Hoplr-buurten, hun leden en de gesprekken die er plaatsvinden.
Hoplr stimuleert niet alleen online, maar ook offline interacties. Het volgende kunnen we alvast meegeven over de eerste zes maanden na opstart (waarvan drie tijdens de lockdown): gebruikers hadden 100 buurtactiviteiten georganiseerd, waarop 623 buren hadden gereageerd dat ze geïnteresseerd waren en 239 gebruikers zeiden dat ze aanwezig zouden zijn.
Uit een enquête bleek ook dat 42% van de gebruikers in Waterloo al minstens één buur had ontmoet dankzij Hoplr.
Van burger naar lokale overheid
Hoplr-gebruikers kunnen hun boodschappen niet alleen aan elkaar doorgeven, maar ook aan medewerkers van gemeente Waterloo. Dit zijn bottom-up berichten.
Burgers kunnen van deze mogelijkheid gebruikmaken om een melding, hulpvraag of idee te delen. In Waterloo hadden burgers in de eerste zes maanden na lancering al een heleboel berichten gedeeld, zoals meldingen over vergeten groenafval of een poging tot inbraak.
Tot slot kunnen Hoplr-gebruikers via burenhulp aangeven dat ze door de lokale overheid gecontacteerd mogen worden met betrekking tot vrijwilligerswerk. Zo biedt Hoplr de gemeente nu al een lijst van 22 inwoners die meteen inzetbaar zijn voor burenhulp.
Van lokale overheid naar burger
Lokale overheden kunnen vanuit het Service Dashboard rechtstreeks communiceren met de aangesloten buurten. Zo kunnen ze verschillende berichten, zoals meldingen, activiteiten en buurtpeilingen, in één, enkele of alle buurten publiceren.
Tot nu toe heeft gemeente Waterloo 20 externe berichten op Hoplr geplaatst. Deze gaan onder meer over coronamaatregelen, mobiliteit en dienstverlening.
Anonieme enquête
De lokale overheid heeft met het Service Dashboard ook allerlei burgerparticipatiemogelijkheden tot haar beschikking. Zo maakte gemeente Waterloo al handig gebruik van de anonieme enquête om de burger te bevragen over de voorlopige ervaringen met Hoplr.
De gemeente deelde de vragenlijst met 2490 burgers. Op vandaag, halfweg de looptijd van een kleine twee maand, namen al 473 gebruikers deel. Dit komt neer op een responsgraad van 19%.
Oproep burgerinitiatieven
De leukste resultaten vloeien echter voort uit een samenspel van beide partijen: de lokale overheid biedt de burger het platform en de ondersteuning om het heft in eigen handen te nemen.
Dat is exact wat gemeente Waterloo deed met haar oproep tot burgerinitiatieven. Midden juni publiceerde ze een participatieproject in de zes buurten. Daarin nodigde ze de burger uit om ideeën te delen voor initiatieven die bijdragen aan de gemeenschap. Gebruikers konden op elkaars ideeën stemmen en reageren. Gemeente Waterloo maakte een budget van €50.000 vrij voor de leukste voorstellen.
In enkele weken tijd werden deelden inwoners meer dan 30 leuke voorstellen voor de buurt. Er werd net iets meer dan 1.000 keer gestemd en de Hoplr-buren plaatsten in totaal 235 reacties op elkaars ideeën.
Niet alleen de betrokkenheid bij de initiatieven was hoog, de conversatie was ook ontzettend positief en constructief. Wat niet per se betekent dat alle voorstellen even goed scoorden in de buurt. Ideeën kregen gemiddeld 33 stemmen en een score van 92,3%.
Het buurtgesprek leidde tot een verhoogd bewustzijn binnen de lokale gemeenschappen, en hopelijk ook tot een aantal leuke uitgewerkte projecten richting volgend jaar!
