Praktijkvoorbeeld: Boechout betrekt burgers bij Ruimtelijke Visienota
In 2018 stelde de gemeentelijke administratie van de gemeente Boechout, samen met twee studiebureaus, een visie op over hoe Boechout er in 2030 op ruimtelijk vlak moet uitzien. Met het participatieproject ‘Ruimte voor Boechout en Vremde’ wilde het bestuur de burger zowel inzicht als inspraak in de visienota bieden. Uiteindelijk hebben zo’n 2.200 burgers op uiteenlopende manieren met de inhoud van de visienota geïnterageerd.
Uitdaging: Een toekomstvisie uitstippelen, samen met burgers
De open ruimte, landelijke sfeer en ligging nabij stad Antwerpen maken van de gemeente Boechout een bijzonder aantrekkelijke plek om te wonen. Dat stelt het bestuur voor een belangrijke uitdaging. Hoe kan Boechout aan de groeiende woonbehoefte beantwoorden, zonder in te boeten op haar groene karakter?
Met die vraag in gedachten ontwierp de gemeente een ruimtelijke toekomstvisie, die het bestuur vervolgens aan de burger voorlegde. Dit wierp enkele belangrijke vragen op:
- Hoe breng je deze complexe materie over aan de burger?
- Hoe engageer je de burger om mee na te denken?
- Hoe verzamel je feedback die representatief is voor de hele bevolking?
- Hoe ga je dieper in op belangrijke punten?
Om een antwoord te vinden op deze vragen, schreef gemeente Boechout een openbare aanbesteding uit. Het Kenniscentrum van Hoplr bleek met haar experten Inspraak, Communicatie en Citizen Engagement een geschikte partner.
Methode: drie fases richting inspraak en inzicht
In drie fases konden burgers op verschillende manieren interageren met de actiepunten uit de visienota.
- Fase 1: communiceren van de inhoud van de visienota aan de hand van tien online peilingen
- Fase 2: brede bevraging bij een representatieve steekproef
- Fase 3: twee workshops om dieper op een centraal thema in te gaan
Alle online initiatieven (peilingen, online vragenlijst en aankondigingen) waren beschikbaar via het Publiek Inspraakplatform van de gemeente Boechout.
Fase 1: Peilingen
Maart 2021 – Om de uitgebreide visienota behapbaar te maken, werd de inhoud in tien thema’s opgedeeld. Elk van deze thema’s werden in een bericht op Hoplr en het Publiek Inspraakplatform van Boechout toegelicht.
Elk bericht bevatte een laagdrempelige toelichting van het thema en het bijbehorende toekomstbeeld, alsook een peiling en open vraag. Daarbij konden inwoners stemmen en in dialoog treden.
Op deze manier bracht de gemeente de inhoud van de visienota op een toegankelijke en engagerende manier overbrengen naar inwoners. Niet alleen hoopten we de draagkracht daarmee te verhogen, maar ook de participatiegraad bij de volgende fases te maximaliseren.
1.839 inwoners volgden de berichten, met zo’n 4.456 reacties als resultaat. 4.147 daarvan waren stemmen bij de tien peilingen. 562 was het grootste aantal stemmen dat één peiling ontving. Het meest besproken bericht kreeg 49 geschreven commentaren van inwoners.
Fase 2: Diepgaande enquête
Mei 2021 – In de tweede fase van het participatietraject kon een representatieve steekproef van de Boechoutse bevolking deelnemen aan een bevraging. Die toetste het draagvlak voor de actiepunten uit de visienota, met aandacht voor socio-demografische verschillen.
Daarvoor hebben we in samenspraak met gemeente Boechout allereerst een diepgaande vragenlijst samengesteld. Deze behandelde in 37 vragen de belangrijke punten uit de visienota.
Op basis van het bevolkingsregister kregen 950 Boechoutenaren een uitnodiging om de bevraging in te vullen. Uiteindelijk namen 415 Boechoutenaren deel aan de diepgaande bevraging, iets minder dan de helft van de steekproef.
Fase 3: Offline workshops
Juni 2021 – In de derde fase van het participatietraject organiseerden we twee workshops. Hierbij brachten we telkens een groep inwoners samen om oplossingen te formuleren voor een concrete uitdaging.
De deelnemers werden uitgenodigd door middel van een oproep via gemeentelijke kanalen. Geïnteresseerden konden zich aanmelden via een korte intake vragenlijst. In totaal nam een diverse groep van 28 inwoners deel aan de workshops.
Resultaat: een geslaagd traject richting draagvlak en inspraak
Op basis van alle input die we doorheen het traject verzamelden, hebben onze experts een uitgebreid rapport samengesteld. Op 20 september werd ons team ook uitgenodigd op de gemeenteraadscommissie om de resultaten toe te lichten. Je kan de presentatie hier bekijken.
Zoals doorheen het hele proces, was terugkoppeling naar de burger ook bij afloop van groot belang. Afsluiten deed de gemeente aan de hand van een toegankelijke samenvatting in het gemeentelijk infoblad.
Uiteindelijk hadden meer dan 400 Boechoutenaren een directe invloed op de ruimtelijke visienota. Nog belangrijker; deze resultaten weerspiegelen in grote mate de meningen en ervaringen van de hele bevolking.
Daarnaast hebben zo’n 2.200 burgers op uiteenlopende manieren met de inhoud van de visienota geïnterageerd. Op die manier verhoogden we samen met het bestuur de betrokkenheid bij en het bewustzijn over de ruimtelijke toekomstvisie voor de gemeente.
Boechout op Hoplr
Gemeente Boechout en Hoplr werken al sinds 2018 samen om inwoners dichter bij elkaar te brengen. 61% van de huishoudens hebben zich inmiddels op het digitaal buurtnetwerk geregistreerd. Zo plaatsten de Boechoutse buren al 6.212 berichten en 36.642 reacties, over onder meer circulaire economie, hulpvragen en buurtactiviteiten. Ook gemeente Boechout staat via Hoplr in contact met inwoners. Sinds 2018 deelde het bestuur al 294 berichten, 4 enquêtes en 2 participatieprojecten met de drie Hoplr-buurten van Boechout.
Nog meer lezen?
